Binnen de rijkunst kennen we meerdere zijgangen. De meest bekende zijn de schouderbinnenwaarts en de travers. De renvers, appuyementen, pirouetten en galopswissels zijn weer variaties op de travers.
Waarom rijden we de zijgangen eigenlijk? Het meest gegeven antwoord op die vraag is: “Omdat ze in het protocol staan”

Eigenlijk zou de oefening zelf niet de reden moeten zijn waarom we ze rijden. De oefeningen  zijn de bouwstenen van de dressuur. Ze hebben een hele positieve uitwerking op het lichaam van het paard. De achterbenen leren meer gewicht opnemen en de kwetsbare voorbenen worden ontlast.  Maar het meest belangrijke is dat we  het paard met deze oefeningen alle hulpen leren die we nodig hebben om het paard rechtgericht te laten gaan, ook in de bochten en op de volte! Namelijk de versale en de traversale hulpen om altijd de schouders te kunnen verplaatsen t.o.v. de achterhand en andersom.

We leren het paard naar het zwaartepunt te stappen met zijn achterbenen en het resultaat is dat het we het paard kunnen sturen en verzamelen met onze zit en benen.
Het gaat dus niet om de ‘kunstjes’ schouderbinnenwaarts en travers, maar om het aanleren van de rechtrichtende hulpen. Deze hulpen heb je nodig om de voorhand en de achterhand te corrigeren wanneer het nodig is. Valt het paard over de schouder naar buiten?-->Schouderbinnenwaarts correctie. Zwaait de achterhand uit? --> Travers correctie.
Dus midden tussen schouderbinnenwaarts en travers zit rechtgericht. En een paard dat rechtgericht gaat, laat zich verzamelen vanuit de zit van de ruiter.

 Deze oefeningen kunnen uitgevoerd worden op een rechte lijn of diagonaal,op de voltes en in alle gangen en alle trainingsonderdelen. Dus ook bij het werk aan de hand en tijdens het longeren.
De oefeningen zijn door elk paard en elke ruiter te leren en heel nuttig voor elke discipline. Zelfs tijdens het springen om het paard makkelijker te sturen en terug op het achterbeen te krijgen!

Elk boek over paardrijden en rijkunst bevat een hoofdstuk over de zit. Vaak is dit het eerste hoofdstuk na bijvoorbeeld de inleiding. Dit is geen toeval!
De zit is de primaire hulp van de ruiter. De volgorde van de hulpen moet altijd zijn eerst zit, dan been en indien nodig de hand.  Leer rijden met je zit en alles wordt lichter.

Je blik is jullie kompas en bepaalt de bewegingsrichting van jullie gezamenlijke zwaartepunt. Met je  binnen zitbeenknobbel  vraag je het paard in de lengte te buigen om je binnenbeen.  Zijn hoofd zakt voorwaarts neerwaarts en de verbinding van voor naar achter komt tot stand.  Je benen bepalen de richting van de achterbenen van het paard. Jouw schouders zijn gelijk aan de schouders van het paard. Je handen bepalen de richting en de paslengte van de voorbenen.  Met je zit kun je vragen om met zijn achterbenen verder naar voren te stappen en dus te verzamelen.

Het klinkt fantastisch en als je het begint te leren, voelt het ook fantastisch! Jullie gaan samen als één. Als een centaur!
Om dit meester te worden moet je als ruiter eerst  leren luisteren met je zit. Deze vertelt ons wat de achterbenen van het paard doen. Met onze zit kunnen we deze ook  beïnvloeden.

Vandaag tijdens de lesdag zit hebben we eerst de theorie opgefrist. Kennis is immers kunde. Daarna alles geoefend te paard. Op de volte, rechte lijnen en zijgangen. Wie leert luisteren met zijn zit, leert fluisteren naar zijn paard.

Wanneer tilt hij het binnenachterbeen op? Wanneer moet ik drijven? Welke richting heeft de achterhand? Stappen de achterbenen naar het zwaartepunt?  Waar gaat ons zwaartepunt heen? Je ruitergevoel moet getraind worden om deze informatie te kunnen waarnemen en om te zetten naar juiste hulpen op het juiste moment. Gelukkig is alles trainbaar!
Daarna onder begeleiding van fysiotherapeut Marijke Peters werd er geoefend op de flexchair. Voor het fluisteren met onze zit is het een vereiste dat we onze uiterste bewegingsgrenzen in ons bekken en lage rug kennen en indien nodig verbeteren. We moeten onze romp, bekken en ledematen onafhankelijk van elkaar kunnen bewegen om correct alle hulpen te kunnen geven vanuit het zadel. De feedback van de computer en het getrainde oog van Marijke liegen er niet om. Het is moeilijk! Deze informatie laat ons zien waar onze verbeterpunten zitten en maken inzichtelijk waar de grootste progressie te boeken is als het om ons rijden gaat.

Mocht je ook zo’n leuke leerzame dag willen? Stuur dan een mailtje naar info@tutticentauri.com en we komen graag bij je langs!

Bijzonder veel bewondering heb ik voor mensen die bij moeilijkheden niet het bijltje erbij neergooien, maar op zoek gaan naar een oplossing. Een 'stijdplan' maken en de durf hebben om zich helemaal in het onbekende te storten, omdat ze ergens weten dat ze goede weg inslaan. Heel goed gedaan Linda en Stefan en heel veel plezier nog samen met Delano! Voor jullie hoop ik van harte dat de dingen op jullie bucketlist langzaamaan afgevinkt kunnen worden en dat deze tegelijkertijd oneindig mag aangroeien!

Linda schrijft het volgende over lessen bij TC:

"Na een vervelende start (na aankoop van Delano) met blessures, valpartijen en een lange rustperiode, kregen wij het groene licht van de dierenarts om weer te beginnen met rijden. Helaas bleek het vertrouwen toch een deuk(je) te hebben opgelopen en ging het rijden niet van een leien dakje…. Aangezien Delano nogal nerveus/zenuwachtig was en wij toch een beetje met knikkende knietjes opstapten, ging het dus niet zoals het moest. Wat nu?
 
Toevallig organiseerde Martine in die periode net een lesdag ‘Rechtrichten’ bij ons op stal en natuurlijk hebben wij ons daarvoor opgegeven (mede omdat dit werken aan de hand was en wij er dus niet op hoefden ;-) ) De lesdag was een succes en we hebben besloten om wekelijks te gaan lessen bij Martine.
 
We zijn nu al een paar maand bezig en wat is het leuk! Nooit gedacht dat werken aan de hand zo leuk zou zijn, nu pas hebben we echt door wat een paard precies moet doen tijdens de verschillende oefeningen. In het begin was het behoorlijk lastig, wij hadden deze oefeningen nog nooit aan de hand gedaan (de meeste ook nog nooit onder het zadel), dus het was nieuw voor ons en nieuw voor Delano en dan moet je je paard toch maar even ‘uitleggen’ wat de bedoeling is. Martine weet ons alles prima uit te leggen / voor te doen en door de oefeningen in kleine stukjes te knippen wordt het voor iedereen al snel duidelijk. Gelukkig is Delano een ontzettend leergierig paard en doet hij altijd goed z’n best (zeker als er een snoepje te verdienen is). Ondanks het lastige begin, hebben we nu al verschillende oefeningen onder de knie en zijn we heel blij dat we zijn begonnen met lessen bij Martine.
 
Het vertrouwen is weer helemaal terug. Delano is enthousiast, relaxed en zit goed in zijn vel en wij vinden het heerlijk om met hem aan het werk te zijn. Ondertussen zitten we er ook alweer op en proberen we de oefeningen ook onder het zadel voor elkaar te krijgen. En onlangs hebben we onze eerste buitenritjes onder het zadel ook alweer gemaakt. Allemaal op ons eigen tempo en mede dankzij de lessen van Martine."